28 Mart 2013 Perşembe

İHOP'tan İHAM Kararlarının Uygulanmasının İzlenmesi Projesi ve Raporlar

İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) tarafından, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM) tarafından verilen kararların iç hukuka nasıl yansıdığını, iç hukukta neleri değiştirdiğini ve nasıl uygulandığını araştırmak amacıyla 7 Şubat 2012 tarihinde başlatılan projenin ilk sonuçları bugün 14.30 - 17.00 saatleri arasında Ankara'da Gordion Otel'de kamuoyuyla paylaşılacak. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi önünde, Türkiye'ye karşı verilmiş ve uygulanmayı bekleyen 1854 dava olduğu düşünüldüğünde çalışmanın önemi daha iyi anlaşılacaktır.


Proje kapsamında hazırlanan raporlar ise -şimdilik- şunlar:

1) Alevi Hasan Zengin'in, kızı Eylem Zengin'in zorunlu din dersinden muaf tutulması için yaptığı başvuru ve açtığı davaların reddedilmesi üzerine İHAM, 2007 tarihli Hasan ve Eylem Zengin v. Türkiye kararında, Türkiye'nin İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin (İHAS) 1 numaralı Protokolü'nün 2. maddesinde düzenlenen eğitim hakkını ihlal ettiğine karar vermişti. Rapor, Bakanlar Komitesi önünde bekleyen karara karşı hükümetin son altı sene içerisinde yaptıklarını ve yapması gerekenleri yargı kararlarıyla birlikte değerlendiriyor. Raporu buradan okuyabilirsiniz. 

2) Evlendikten sonra eşinin soyadını kullanmak zorunda olduğu için dava açan, 1997 yılında Medeni Kanun'da kendi soyadını eşinin soyadından önce kullanabileceğine yönelik yasa değişikliğine rağmen evlilik öncesi soyadını tek başına kullanabilme talebini yineleyen Ayten Ünal Tekeli, taleplerinin reddi üzerine İHAS'ın özel hayatı koruyan 8. maddesinin ve ayrımcılık yasağını düzenleyen 14. maddesinin ihlal edildiği iddiasıyla İHAM'a başvurmuş, İHAM da Türkiye'nin Sözleşme'yi ihlal ettiğine karar vermiştir. 2004 tarihli Ünal Tekeli v. Türkiye kararının -özellikle ataerkil bir dille yazılmış Anayasa Mahkemesi kararlarıyla- Türkiye iç hukukuna yansımalarının önerilerle birlikte yer aldığı rapora buradan ulaşmak mümkün.

3) İran Halkın Mücahitleri Örgütü üyesi iki kişinin Kuzey Irak'a gönderilmesinden sonra Türkiye'ye yasadışı yollardan giriş yapmaya çalışırken gözaltına alınmalarını ve bu sırada işkence gördükleri iddiasının etkin şekilde araştırılmadığı, adli yardım taleplerinin dikkate alınmadığı iddialarını konu alan Abdolkhani ve Karimnia v. Türkiye davası, mülteci haklarına ilişkin çok önemli noktalar içeriyor. Çok sayıda benzer davanın da detaylı şekilde anlatıldığı rapor şu adreste.

4) Sahibi olduğu Maya dergisinde TKP-ML'nin bir açıklamasına yer verdiği gerekçesiyle Terörle Mücadele Kanunu'nun "basın yoluyla devletin bölünmez bütünlüğüne karşı propaganda yapmak" ve "yasadışı silahlı bir örgüt tarafından yapılan açıklamayı yayımlamak" suçlarından yargılanan Aylin Gözel, bu suçlardan beraat etmiş fakat para cezası ödemesine ve Maya dergisine bir hafta süreyle yayın yasağı getirilmesine karar verilmiştir. 
Yeni Dünya İçin Çağrı gazetesi editörü Aziz Özer de gazetede TKP-ML üyesi kişilerin açıklamalarına yer verdiği için, yine Terörle Mücadele Kanunu'nda yer alan "yasadışı silahlı bir örgüt tarafından yapılan açıklamayı yayımlamak" suçundan yargılanmış, kendisine para cezası verilmiş, gazetenin ise on beş gün süre ile kapatılmasına karar verilmiştir. 
İHAS'ın ifade özgürlüğünü düzenleyen 10. maddesinin ihlali iddiasıyla yapılan başvuruda İHAM, Gözel ve Özer v. Türkiye davasında 10. maddenin ihlal edildiğini söylemekle birlikte, sadece somut dava için değil, sonraki davalar açısından da sorunun bizzat yasa metninden kaynaklanan sistematik bir sorun olduğunu saptamıştır. 
Hala çok güncel ve yakıcı bir sorunu konu alan karar hakkında yazılan rapora buradan erişebilirsiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder